Üç İttihatçı

Üç Ittihatçi, degerli tarihçi Orhan Kologlu’nun bir dönem Ittihat ve Terakki Firkasi’nda yer alan Aziz Ali Misri, Kürt Serif Pasa ve Dukagjinzade Basri’ye dair kapsamli bir incelemesidir.Bu üç ismin ortak noktasi, yola Ittihatçi olarak çikmalari ama sonrasinda kendi etnik kimliklerine uygun biçimde milliyetçilik yapmalaridir. Ittihatçiliktan Jöntürklüge geçen, bir dönem Balkanlar’da Komitaci avciligi bile yapan Osmanli subayi Aziz Ali Misri sonradan Arap milliyetçiligine dönmüstür. Osmanli Devleti’nin Stockholm elçisi Kürt Serif Pasa ise Jöntürk olarak basladigi siyasi serüvenin Kürt milliyetçisi olarak devam etmistir. Ittihat ve Terakki’den mebus seçilen, Osmanli Meclisi’nde Disisleri Komisyonu Baskanligini yapan Dukagjinzade Basri ise Arnavut milliyetçiliginin sembol isimlerinden birisi olmustur.Orhan Kologlu, Üç Ittihatçi’da Ittihat ve Terakki’nin Arap, Kürt ve Arnavut milliyetçilikleriyle iliskisinigözler önüne seriyor. Böylelikle hem Türk milliyetçiligi ile Ittihat ve Terakki arasindaki iliskiyi tartismaya açiyor hem de bu üç ismin geçirdigi degisiklikler üzerinden Osmanli Devleti’nin son dönemine isik tutuyor.