Tarih Üzerine Düşünceler (9789754377224)

“Asya, kitalarin en büyügü, Çin, Hind, Önasya gibi büyük uygarliklarin gelistigi, tarima elverisli topraklar yörelere serpilmis. Hepsini Orta Asya denilen büyük kitle ayirmis. Ne var ki, göçebe kavimlerin merkezkaç gücü Çin Seddi'nden Iran kapilarina dek ilk bölge-disi imparatorluklari sagladi. Bozkir imparatorluklari, bilmeden, ama kalici olarak, bu özgün kültürler arasinda kalici bir temas sagladi. Asya'nin neredeyse tamamini birlestiren Mogollar, kitalar arasi büyük yollar açmisti. Firtina, bahçeleri birbirinden ayiran duvarlari yikti, çiçek tohumlari bahçelerden bahçelere tasindi. Atlilarin geçtigi yerler, kültürleri bulusturan yollar oldu. Çin resmi ile Iran resmi tanisti. Ancak, Mogol fetihleri, nüfus açisindan kalici olamadi. Silindiler. Fetihlerle göçenlerin farki burada… Örnegin Selçuklu fetihleri Iran'i, Suriye'yi Türklestirmedi, buna karsilik Anadolu Türklesti…”