“Bu çalismamizda Amerikan, Ingiliz ve Fransiz ortak sermayesiyle kurulmus olan Istanbul Telefon Sirketi’nin Osmanli Imparatorlugu’nun baskenti Istanbul’da uygulamaya koydugu istihdam politikalari hakkinda yazilmis ilginç bir hikâye bulacaksiniz.
1913 yilinda Istanbul Telefon Sirketi’nin santral memureligi için verdigi ilanlara Kadinlar Dünyasi dergisi çevresinin olaganüstü ilgi göstermesiyle, Müslüman Osmanli kadinlarindan daha çok gayri-Müslim kesimin kadinlarini bu ise layik gören Telefon Sirketi’nin onlara direnisi ve büyük mücadelelerin sonucunda yedi Müslüman kadininin ise alinmasinin bir hikâyesi.
Bu kitap aslinda, basit bir ise alma-almama olayinin derinlemesine bir analizi. Osmanli kadinlarinin tarihi üzerine yazilmis pek çok kitapta bile dogru dürüst yer almayan, “mikro,” yani tek cümle ile özetlenebilecek kadar küçük bir olayin ayrintili bir sekilde incelenmesiyle elde edilmis “makro” bir çalisma.
Çalisma hayatina atilmak isteyen Müslüman Osmanli kadinlarinin is bulmakta karsilastiklari güçlükleri incelemek amaciyla hazirladigimiz bu kitapta, telefonun Istanbul’a gelisinin hikâyesini, Istanbul Telefon Sirketi’nin kurulus öyküsünü, telefon santral memurelerinin çalisma kosullarini, sirketin santral memureleri almak için verdigi ilanlara Kadinlar Dünyasi dergisi çevresinin gösterdigi büyük ilgiyi ve bu çevrenin adayi olan Ayse Bedrâ Osmân Hanim ve arkadaslarinin Müslüman Osmanli kadinlarini ise almakta tereddüt eden Istanbul Telefon Sirketi’ne karsi giristikleri hakli mücadelenin ayrintilarini okuyacaksiniz.”
Yazar
Yavuz Selim Karakışla