Önemli mimarlık tarihçilerinden Prof. Dr. Metin Ahunbay’ın doçentlik tezi olan bu çalışması, 42 yıl sonra okuyucuyla buluşuyor.
1970’li yıllarda Güneydoğu Anadolu’da çok zor olan çalışma koşullarında uzun süre alanda çalışarak gerçekleştirmiş olduğu bu yapıt, bugün bile yeterince bilinmeyen bölgenin erken ortaçağ mimarisi açısından değerli bir kaynak, bir mimari envanter sunmaktadır.
*Gu¨neydoğu Anadolu’da Geç Antik-Erken Ortaçağ Yapıları konulu çalışma Dr. Metin Ahunbay’ın 1974-1978 yılları arasında, Mardin çevresinde yu¨ru¨ttu¨ğu¨ araştırmalara dayanmaktadır. Geç Antik, Erken Hıristiyan ve Ortaçağ anıtlarıyla ilgilenen Metin Ahunbay, doçentlik çalışması kapsamında Tur Abdin bölgesinin 20. yu¨zyıla erişen askeri ve dini yapılarını incelemiş; 19. yu¨zyılda bölgeye gelen yabancı gezginlerin notlarını da dikkate alarak, mevcut durumlarını belgeleyip, yorumlamıştır.
Bölgenin Roma İmparatorluğu’nun doğu sınırında olması, yu¨zyıllar boyu bölgede yaşanan etkileşimler mimari tasarım ve bezeme ayrıntılarına da yansımıştır. Kiliseler, manastırlar, mezar anıtları bu ilginç bölgenin zengin ku¨ltu¨r mirasının değerli bileşenleridir. Tipolojik açıdan değerlendirilmeleri önemlidir.*
– Zeynep Ahunbay