Bir şeyh efendi tarafından “sırf Türkçe” kelimelerle
yazılmış bir Dîvân… Bu çalışmada Geç Osmanlı Erken Cumhuriyet döneminin karışık dünyası
içerisinde bir şeyh efendinin hayatı, telifatı ve
ilgi duyduğu dil meselelerine dair bir inceleme
ve Şeyh Mehmed Râşid Efendi’nin Dîvân’ının tam
metni yer alıyor.
Kitabın ilk bölümünde Râşid Efendi’ye ve ailesine
dair –özellikle Meclis-i Meşâyih kayıtlarından
bulunabilen– bilgiler aktarılmış ve Râşid
Efendi’nin, çoğu Türk dili ve sözlük bilimi ile ilgili
olan eserleri hakkında genel bilgiler verilmiştir.
İkinci bölümdeyse Râşid Efendi’nin “sırf Türkçe”
Dîvân’ının bugüne kalan iki nüshası ile kelime
dünyası üzerinde durulmuş ve Dîvân’ın metni
verilmiştir.
Kitabın sonunda üç adet ek bölümü
bulunmaktadır. Bunlardan ilki Râşid Efendi’nin
Dîvân’ı dışında kalan şiirleri ve bir adet
mersiyesidir. İkincisi, Hz. Muhammed’e salât u
selâm getirilmesi konusundaki hadisleri derlediği
Risâle-i Tasliye adlı eseridir. Üçüncü ek ise
Râşid Efendi’nin talebelerinin hâfızlık merasimi
dolayısıyla yazdığı manzum-mensur Evsâfü’l İhvân bi-Lutfi’r-Rahmân adlı eserdir.
Yazar
Abdullah Uğur-Ensar Karagöz